ดร.ชอบ คณะฤกษ์ : คนสร้างบอนไซจากไม้ด่าง

      บอนไซ (Bonsai) เป็นศิลปะการปลูกต้นไม้ในกระถางตามแบบประเพณีของชาวญี่ปุ่น โดยตกแต่งเลียนแบบทิวทัศน์หรือสภาพภูมิประเทศ เพื่อชวนให้คิดถึงต้นไม้ขนาดใหญ่ในป่า
 
      ไม้ด่าง (Variegated plants) คือ ไม้ประดับที่เกิดจากการกลายพันธ์ุของยีนส์ที่ควบคุมการเกิดสีทำให้ส่วนต่างๆ ทั้งลำต้น ใบ หรือดอก มีสีสันที่พิเศษและหลากหลายกว่าไม้ประดับทั่วไป การกลายพันธุ์ที่ทำให้เกิดไม้ด่างอาจเกิดขึ้นตามธรรมชาติหรือเกิดจากฝีมือมนุษย์ก็ได้ ไม้ด่างเป็นที่สนใจของนักเล่นไม้ประดับจำนวนมากทั่วโลกโดยเฉพาะชาวญี่ปุ่น
     
       ในประเทศไทยยังไม่ค่อยมีคนนำไม้ด่างมาสร้างบอนไซ เนื่องจากไม้ด่างเป็นไม้หายาก มีอัตราการเกิดขึ้นน้อยมากทั้งในธรรมชาติและท่ี่มนุษย์สร้างสรรค์ขึ้นทำให้มีราคาสูง ประกอบกับบอนไซเป็นไม้ที่ใช้เวลาสร้างนาน  และต้องเป็นไม้ยืนต้นที่มีความอดทนต่อสภาพแวดล้อมที่ไม้ธรรมดาเจริญงอกงามได้ยาก

       ดร.ชอบ คณะฤกษ์ หรือที่รู้จักในหมู่นักเล่นบอนไซและไม้ด่างว่า "อาจารย์ชอบ" เป็นพ่อของแอดมินเอง พ่อเป็น "คนสร้างบอนไซจากไม้ด่าง" เพราะพ่อรักทั้งบอนไซและไม้ด่างพอๆกันจึงนำสิ่งที่รักมารวมกัน กว่าค่อนชีวิตของพ่อ (ตอนนี้พ่ออายุ 81 แล้ว) ทุ่มเทให้กับบอนไซและไม้ด่าง ถ้าครอบครัวเป็นชีวิตของพ่อ ต้นไม้ในบ้านก็เป็นลมหายใจที่ประคับประคองชีวิตพ่อให้สู้ต่อมาได้อย่างแข็งแกร่งจนทุกวันนี้

     

        พ่อสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีจากคณะกสิกรรมและสัตวบาล มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน จากนั้นเข้ารับราชการในกองการข้าว กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ต่อมาได้ทุน FAO ไปศึกษาต่อปริญญาโท ด้าน Soil Fertility ที่ University of Arkansas ประเทศสหรัฐอเมริกา และกลับมารับราชการที่เดิม ก่อนจะไปศึกษาต่อปริญญาเอก ด้าน Soil Fertility และสำเร็จการศึกษาปริญญาเอก เป็น Doctor of Agriculture จาก University of Tokyo ประเทศญุี่ปุ่น

       ไม้ด่างต้นแรกที่พ่อสะสมคือ นางพญาหงสาด่าง ที่ขอซื้อต่อมาจากเพื่อน แล้วนำมาขยายพันธุ์และจำหน่าย ในขณะนั้นเป็นยุคแรกของการเล่นไม้ด่างในประเทศไทยซึ่งมีคนสะสมไม้ด่างในประเทศไทยเพียง 3 คน คือ พ่อ คุณสุวรรณ ศรีคำ และพลเอกประพร แย้มบุญชู (เสียชีวิตแล้ว)

       ต่อมาพ่อหันมาสนใจบอนไซและรวบรวมพันธุ์ไม้ (ตอไม้สำหรับทำบอนไซ) ที่เกิดในพื้นที่ป่าที่ถูกทำลายทั่วประเทศเพื่อรักษาพันธุ์โดยการนำมาทำบอนไซ พ่อสะสมไม้ด่างและตอไม้สำหรับทำบอนไซจากแหล่งขายทั่วไปโดยเฉพาะสวนจตุจักร จำได้ว่าพ่อไปรอซื้อต้นไม้ที่สวนจตุจักรทุกคืนวันพุธ ตั้งแต่ตีหนึ่ง ทำอยู่อย่างนี้ต่อเนื่องมากว่า 30 ปี และเลิกทำหลังจากแม่สุขภาพไม่ค่อยดี ไม้ด่างที่พ่อซื้อ บางครั้งแม้มีใบด่างเพียงใบเดียวแต่ด่างทั้งสองข้างใบ พ่อก็รับซื้อแล้วนำมาประคบประหงมขยายพันธุ์ต่อ บอนไซบางต้น พ่อใช้เวลาสร้างและดูแลรักษาเกือบ 20 ปีกว่าจะได้ขาย
   
       เส้นทาง "บอนไซจากไม้ด่าง" ของพ่อทอดยาวจากอดีตถึงปัจจุบัน และจะยังทอดยาวต่อไปตราบเท่าที่พ่อยังมีเรี่ยวแรงและลมหายใจ


สถานที่ติดต่อ
19/11 หมู่ 6 ซ.ปลายบาง ถ.บางกรวย-จงถนอม
ต.มหาสวัสดิ์ อ.บางกรวย นนทบุรี 11130

มือถือ 086-9890800